Co to jest pompa perystaltyczna?
Jak działają pompy perystaltyczne?
Zalety i wady pomp perystaltycznych
Przykłady zastosowania pomp perystaltycznych
Na co zwrócić uwagę przy doborze pompy perystaltycznej?
Od czego zależy cena pompy perystaltycznej?
Konserwacja i czyszczenie pomp perystaltycznych
Podsumowanie
|
Autor artykułu: specjalista ds. produktów higienicznych |
Co to jest pompa perystaltyczna?
Pompy perystaltyczne, choć daleko im do miana najbardziej rozpowszechnionej technologii pompowej, posiadają szereg unikalnych cech, czyniących je idealnym wyborem, zwłaszcza do ciężkich i wymagających aplikacji, w których zawodzą pompy innego typu.
Częścią normalnie zużywającą się w takiej pompie jest elastyczny wąż (jelito) dostępny w wielu materiałach, co pozwala na odpowiednie dopasowanie do konkretnego medium.
Dostępne są wersje węży z certyfikatami dopuszczającymi do kontaktu z żywnością – takie węże doskonale sprawdzają się w przemyśle kosmetycznym, przy produkcji żywności lub w przemyśle farmaceutycznym.
Jak działają pompy perystaltyczne?
Pompa perystaltyczna, inaczej zwana jelitową, jest to pompa wyporowa, która przetłacza medium na zasadzie kompresji elastycznego węża za pomocą stopy lub rolki zamocowanej na obrotowym rotorze. Dwie rolki (lub stopy) zamontowane względem siebie o 180 stopni na rotorze ściskają wąż o cienkich ściankach i wypychają ciecz ze strony ssącej na tłoczną. Rolki dociskają wąż do korpusu i wytwarzają ciągłą próżnię na stronie ssącej pompy. W ten sposób ciecz jest przenoszona w pompie nie mając kontaktu z żadnym elementem stalowym.
Współpraca węża i elementu dociskowego generuje tarcie, a wraz z nim ciepło. Z tego powodu często stosuje się ciągłe smarowanie za pomocą cieczy smarnych. W przypadku pomp przeznaczonych do niskich ciśnień (maks. 4 bary), zastosowanie mają rolki, do których stosuje się smar stały – najczęściej silikonowy.
Maksymalne ciśnienie jakie może wygenerować pompa może być regulowane za pomocą stopnia kompresji węża – im większy docisk tym wyższe ciśnienie tłoczenia.
Szukasz odpowiedniej pompy perystaltycznej? Zapoznaj się z naszą ofertą
Zalety i wady pomp perystaltycznych
Zalety pomp perystaltycznych:
Wszechstronność – pompy perystaltyczne dobrze radzą sobie z mediami o różnych lepkościach i różnym stopniu abrazyjności, zachowując przy tym wysoką wydajność. Szeroka gama dostępnych materiałów, z których wykonuje się węże, gwarantuje pełną kompatybilność z różnymi rodzajami pompowanych płynów. Dzięki takiej konstrukcji pompy te umożliwiają tłoczenie cieczy agresywnych. Mogą również służyć do rozładunku jak i załadunku, gdyż pozwalają na przetłaczanie w obie strony, tzn. mogą mieć odwracalny kierunek przepływu.
Delikatne przetłaczanie – pompy perystaltyczne nadają się idealnie do produktów o delikatnej strukturze, które ulegają uszkodzeniu pod wpływem sił ścinających, powstających w nadmiarze przy użyciu innych technologii pompowych.
Możliwość pracy na sucho – specyficzna budowa pompy jelitowej zapobiega jej uszkodzeniu podczas pracy na sucho. Eliminuje to niespodziewane koszty czy przestoje produkcyjne z powodu nieprawidłowej obsługi lub braku czy awarii automatyki zabezpieczającej.
Zdolność samozasysania – pompy perystaltyczne charakteryzują się jednym z najlepszych wskaźników samozasysania. Spadek ciśnienia generowany przez pompę umożliwia zasysanie cieczy zbliżonej właściwościami do wody z wysokości 9 m.
Bezuszczelnieniowa konstrukcja – jedynym elementem mającym kontakt z medium jest wąż, który jest częścią normalnie zużywającą się podczas standardowej eksploatacji pompy. Brak uszczelnień mechanicznych lub innych uszczelek zapobiega ryzyku wycieku pompowanego medium, oznacza też niskie koszty eksploatacji.
Elastomerowy wąż do trudnych aplikacji – wykonany z materiałów odpornych na korozję i przeznaczony do różnorodnych mediów. Ten elastyczny przewód jest odporny na ścieranie i agresywne ciecze. Dostępny w wykonaniu z NR (guma naturalna), NBR (kauczuk nitrylowo-butadienowy), EPDM (terpolimer etylenowo-propylenowo-dienowy) lub CSM (kauczuk chlorosulfonopolieterowy).
Precyzyjne dozowanie – konstrukcja pompy zapewnia powtarzalność przetłaczanej objętości na każdy obrót rotora. Umożliwia to utrzymanie dokładności dozowania na poziomie +- 1%. Jelito jest zawsze dociśnięte przez którąś z rolek, zapobiegając przepływowi wstecznemu przez pompę.
Wady pomp perystaltycznych:
Duży rozmiar i ciężar – największa wadą pomp perystaltycznych w porównaniu z innymi pompami wyporowymi.
Pulsacje przepływu – pompy jelitowe generują dużą pulsację. Dla minimalizacji negatywnych skutków tego zjawiska zaleca się stosowanie tłumików pulsacji na ssaniu i tłoczeniu pompy.
Znacznie skrócona żywotność węży dla temperatury medium powyżej 80° C.
Nieodpowiedni dobór prędkości obrotowej do konkretnej aplikacji może skutkować zbyt częstymi wymianami zużytego węża, co może przełożyć się na wysokie koszty utrzymania.
Przykłady zastosowania pomp perystaltycznych
Pompy jelitowe znajdują doskonale sprawdzają się w wielu gałęziach przemysłu – od oczyszczalni ścieków, poprzez ubojnie, produkcję żywności, kosmetyków, przemysł chemiczny czy przemysł farmaceutyczny. Z reguły stosujemy je również tam, gdzie w większości przypadków zawiodły inne technologie pompowe.
Szerokie zastosowanie pomp perystaltycznych
Przemysł farmaceutyczny – pompy do tego przemysłu muszą spełniać szereg wyśrubowanych wymogów pod względem materiałów wnętrza węża, które będzie miało kontakt z przetłaczanym medium. Sprawdzają się m.in. w dozowaniu chemikaliów, do hermetycznego transportu produktów i półproduktów, takich jak: płynne białko, szczepionki, surowice, osocza, antybiotyki czy syropy.
Strefy zagrożone wybuchem – pompy perystaltyczne mogą być instalowane w strefach zagrożonych wybuchem – zarówno gazowych jak i pyłowych. Tapflo dostarcza pompy i agregaty pompowe w pełni certyfikowane zgodnie z Dyrektywą ATEX 2014/34/UE.
Przemysł kosmetyczny – transport żeli, kremów, szamponów, emulsji, rozpompowywanie pojemników transportowych
Przemysł spożywczy – transport lub dozowanie produktów lepkich, zawierających cząstki stałe, takich jak: białka jaj i żółtka, skondensowany tłuszcz, kasza manna, naturalne środki aromatyzujące, śmietanka, mleko, jogurt, przetwory owocowe, zupy i sosy i wiele innych.
Oczyszczanie ścieków i uzdatnianie wody – transport mediów o różnych lepkościach, np.: osadów, polimerów, podchlorynu sodu, chlorków żelazowych, wodorosiarczynów sodu, fluorów, polimerów, wodnych roztworów amoniaku, nadmanganianu potasu, sody kaustycznej oraz innych.
Przemysł chemiczny – pompowanie farb, dodatków do olejów, detergentów, żywic, powłok do filmów fotograficznych. Pompy perystaltyczne oferują duże możliwości w zakresie obsługi korozyjnych chemikaliów, zawiesin lub past.
Przemysł farbiarski – transfer półproduktów i gotowych farb.
Nie jesteś pewien, która pompa jest dla Ciebie odpowiednia? Skontaktuj się z naszymi ekspertami!
Na co zwrócić uwagę przy doborze pompy perystaltycznej
Aby prawidłowo dobrać pompę dwuśrubową należy rozważyć kilka kwestii. W pierwszej kolejności należy obliczyć spadki ciśnienia na rurociągu ssawnym i tłocznym dla podanej lepkości medium oraz wydajności pompy. Do obliczeń niezbędne będą w tym przypadku informacje o średnicy rurociągów, liczby kolan i przewężeń, dodatkowych urządzeniach zamontowanych w instalacji jak filtry, wymienniki ciepła i inne. W każdym z powyższych aspektów firma Tapflo służy wsparciem, aby zagwarantować prawidłową eksploatację pompy. Na dobór prawidłowej prędkości obrotowej wpływają również własności reologiczne cieczy – jak to czy medium zachowuje się jak ciecz newtonowska, tiksotropowa czy pseudoplastyczna.
Ważną informacją przy doborze jest dobowy cykl pracy pompy – odpowiednie dostosowanie prędkości obrotowej rotora będzie podyktowane tym, czy pompa będzie pracować w trybie ciągłym czy przerywanym.
Aby prawidłowo dobrać wąż pompy perystaltycznej i zapewnić pełną kompatybilność chemiczną, należy określić właściwości chemiczne i temperaturę pompowanego medium.
spadki ciśnienia na rurociągu ssawnym i tłocznym,
właściwości chemiczne i temperatura pompowanego medium,
zakładany wydatek pompy i jej dobowy cykl pracy,
Akcesoria
Akcesoria do pomp perystaltycznych są dobierane bezpośrednio w zależności od potrzeb klienta. Najczęściej stosowane są:
dodatkowe czujniki zabezpieczające – oraz inna automatyka sterująca przepływem lub ciśnieniem.
wózki – pozwalające na przemieszczanie agregatu pompowego w różne miejsca zakładu produkcyjnego.
tłumiki pulsacji – bardzo ważny element instalacji zmniejszający drgania i negatywne zjawiska związane z pracą pompy perystaltycznej.
przemienniki częstotliwości – zwane potocznie falownikami, niezbędne do regulacji prędkości obrotowej pompy.
czujniki pęknięcia węża – pozwalają na szybką detekcję i zatrzymanie pompy w przypadku uszkodzenia węża pompy.
systemy próżniowe – służą do generacji podciśnienia w komorze pompy, ułatwiając powrót ściśniętego węża do optymalnego przekroju kołowego. Stosowane zwłaszcza na mediach o wysokiej lepkości
Od czego zależy cena pompy perystaltycznej?
Cena pompy perystaltycznej zależy głównie od zastosowanego materiału oraz żywotności węża, jaką chcemy uzyskać na danej aplikacji. Pompy tego typu pracujące z niższą prędkością obrotową, będą odznaczać się dłuższymi interwałami serwisowymi. Skutkuje to niestety zwiększeniem średnicy węży i wielkości pompy. Oszczędności przy zakupie pompy możemy uzyskać poprzez zastosowanie mniejszej pompy, ale pracującej na większych obrotach – należy pamiętać o tym, że będzie to przekładać się na skrócenie żywotności węża.
Konserwacja i czyszczenie pomp perystaltycznych
Konstrukcja pomp perystaltycznych, w których stosowany jest smar stały, umożliwia łatwą konserwację, wymianę części zamiennych oraz czyszczenie. Tam, gdzie stosowany jest lubrykant płynny – najczęściej gliceryna, wymagane jest opróżnienie pompy przed wymianą jelita.
Podczas procedur konserwacyjnych należy zawsze upewnić się, że Operator nie wejdzie w kontakt z pompowanym medium lub innymi substancjami niebezpiecznymi.
Standardowa część ulegająca normalnemu zużyciu to wąż pompy perystaltycznej. Należy pamiętać o stosowaniu oryginalnych części, gwarantujących odpowiednią certyfikację do przemysłu produkcji żywności, farmaceutycznego lub kosmetycznego.
Rutynowe kontrole pompy perystaltycznej powinny być przeprowadzane często.
Zaleca się przeprowadzanie codziennej kontroli i prowadzenie zapisów dotyczących następujących kwestii:
- Wyciek płynu z dowolnego przyłącza pompy.
- Szczelność wszystkich elementów łączących pompy i urządzeń peryferyjnych.
- Przeprowadzenie pełnej kontroli w regularnych odstępach czasu.
Częstotliwość przeglądów zależy od warunków pracy pompy. Charakterystyka cieczy, temperatura, materiały użyte do budowy pompy oraz czas pracy decydują o tym jak często konieczny jest przegląd pompy.
Niemniej jednak Tapflo zaleca przeprowadzanie przeglądu pompy co najmniej raz w roku.
Typowa tabela konserwacji:
Typowe problemy, które możemy napotkać przy stosowaniu pomp perystaltycznych:
PROBLEM | MOŻLIWA PRZYCZYNA | MOŻLIWE ROZWIĄZANIE |
Pompa nie działa | Brak zasilania. | Sprawdzić, czy silnik jest prawidłowo podłączony.Sprawdzić, czy zasilanie jest włączone. |
Rotor się zatrzymuje. | Sprawdzić zamocowanie węża.Sprawdź czy ciśnienie tłoczenia nie jest zbyt wysokie.Sprawdź, czy cząstki stałe nie blokują węża. | |
Czujnik poziomu środka smarnego wyłączył pompę. | Sprawdzić, czy nie ma wycieku środka smarnego.Sprawdzić prawidłowość działania detektora środka smarnego. | |
Słabe zasysanie | Przyłącze ssawne nie jest uszczelnione. | Uszczelnić linię ssawną. |
Przyłącze ssawne jest zablokowane. | Wyczyścić linie ssawną. | |
Zatkany lub uszkodzony wąż. | Sprawdzić, czy w wężu nie ma żadnych zanieczyszczeń. | |
Powietrze w linii ssawnej / tłocznej. | Odpowietrzyć linię ssawną / tłoczną. | |
Nierówna praca pompy | Zatkany lub uszkodzony wąż. | Sprawdzić, czy w wężu nie ma żadnych zanieczyszczeń. |
Niski przepływ/ciśnienie | Za mało podkładek pod stopami. | Sprawdzić i w razie potrzeby wyregulować ilość podkładek. |
Przyłącze ssawne jest zablokowane. | Sprawdzić/wyczyścić linie ssawną. | |
Straty ciśnienia po stronie ssawnej. | Sprawdzić/zmienić instalację po stronie ssawnej. | |
Zbyt lepkie medium. | Sprawdzić, czy prędkość pompy jest odpowiednia do lepkości. | |
Powietrze w medium | Uszczelnić przewód ssawny; sprawdzić / napełnić zbiornik. | |
Zatkany lub uszkodzony wąż. | Sprawdzić, czy w wężu nie ma żadnych zanieczyszczeń. | |
Wycieki medium z pompy | Niewłaściwie dokręcone śruby na pompieZużyta uszczelka pokrywyZużyta uszczelka wału lub pierścień uszczelniającyNaprężenia powstałe podczas montażu | Sprawdzić momenty dokręcenia śrubW razie potrzeby wymienić uszczelkę pokrywyW razie potrzeby wymienićWyregulować instalację, wyeliminować naprężenia, w przypadku zastosowania tłumika zapewnić mu oddzielne podparcie. |
Należy pamiętać o stosowaniu oryginalnych części gwarantujących odpowiednią certyfikację do przemysłu produkcji żywności, farmaceutycznego lub kosmetycznego.
Podsumowanie
Tam, gdzie klient poszukuje niezawodności, delikatnego pompowania produktów o wrażliwej strukturze, wysokich właściwości samozasysających oraz braku kontaktu części mechanicznych z pompowaną cieczą, pompy perystaltyczne są sprawdzonym i pewnym rozwiązaniem. Jest to wszechstronna propozycja dla przemysłu spożywczego, farmaceutycznego i kosmetycznego na mediach jak mydła, szampony, soki, sosy, wina, pulpy i pasty. Użytkowanie tych pomp wymaga minimalnych nakładów pracy pod kątem utrzymania ruchu.
Firma Tapflo służy pomocą na każdym etapie doboru i zakupu pomp, jak również obsługą gwarancyjną i pogwarancyjną.